Ostroga piętowa jest niewątpliwie jednym z bardziej powszechnych schorzeń, a jednocześnie problematycznym w diagnostyce oraz terapii.
Zobacz, na co zwrócić szczególną uwagę, jakie badania wykonać i o co zadbać, aby zapewnić pacjentowi długotrwałą ulgę – zabezpieczając go przed nawrotem.
Zaczynajmy!
Czym jest ostroga piętowa (łac. calcar calcanei)?
Nazywamy tak zwyrodnienie w okolicy guza piętowego kości piętowej, polegające na powstaniu kilkumilimetrowych wyrostków kostnych.
Tworzą się one w wyniku przewlekłego stanu zapalnego rozcięgna podeszwowego.
Najczęściej silny ból pacjent odczuwa z powodu zapalenia rozcięgna podeszwowego (ma ono swój początek na guzowatości kości piętowej), a nie samej ostrogi.
W początkowym stadium ostroga piętowa występuje bezobjawowo u większości populacji. Natomiast ból pięty pojawia się dopiero w momencie wystąpienia zapalenia przyczepu.
Dolegliwości bólowe i sztywność stopy pacjenci odczuwają głównie rano po wstaniu z łóżka. Mogą się one nasilać podczas dłuższego chodzenia, ale nie zawsze.
Najczęstsze przyczyny powstawania ostrogi piętowej:
- zła biomechanika chodu (w tym szpotawość, koślawość, płaskostopie),
- wady wrodzone stóp,
- nawarstwiające się mikrourazy,
- przebyte urazy (nawet w przeszłości), które działają na zaburzenia biomechaniki w tym blizny,
- nadmierna masa ciała,
- długie stanie w wymuszonej pozycji,
- chodzenie, bieganie w nieodpowiednich butach, po twardym podłożu,
- uprawianie sportów zbyt mocno obciążających stopy.
Ważne! Ostroga piętowa może objawiać się podobnie jak inne schorzenia, dlatego przed doborem terapii należy dokładnie zdiagnozować i zbadać pacjenta.
Zobacz, jak podobne do ostrogi piętowej objawy, może wywołać zapalenie rozcięgna podeszwowego:
- rozerwanie rozcięgna podeszwowego;
- zapalenie ścięgna piętowego;
- złamanie, stłuczenie kości piętowej;
- nowotwór;
- niewydolność naczyniowa;
- zapalenie ścięgna mięśnia zginacza długiego palucha;
- przerost rozcięgna podeszwowego.
Dlatego jeszcze raz uczulam, że kluczowa jest tu właściwa diagnoza, do czego teraz przejdziemy.
Skuteczna diagnostyka ostrogi piętowej – od czego zacząć?
Specjalista podczas badania palpacyjnego może stwierdzić bolesność uciskową nad wyrostkiem przyśrodkowym guza piętowego.
Czasem występuje tkliwość sąsiedniego pasma rozcięgna podeszwowego, na podstawie czego można podejrzewać ostrogę piętową.
Do diagnostyki wykorzystuje się także RTG, gdzie obserwuje się „dziobatą” wyrośl kostną (entezofit), która biegnie od guza piętowego ku przodowi stopy.
Podczas badania w gabinecie ortopodologii wykonuje się testy nie tylko manualne, ale również analizę chodu, wyklucza się czynniki prowokujące powstawanie przeciążenia i ostrogi piętowej.
Tym samym walczy się nie tylko z następstwem (czyli bólem), ale również przyczyną powstania zaburzenia. Bo dopiero takie postępowanie przynosi szybką ulgę, a dodatkowo zabezpiecza przed nawrotem.
Jeśli nie chcesz się skupić tylko na leczeniu stanu zapalnego, ale wyleczeniu ostrogi, pacjenta warto poddać badaniu ortopodologiczeniu.
Jak leczyć ostrogę piętową?
Podstawę terapii stanowi rehabilitacja, obejmująca fizykoterapię, w tym:
- laser,
- pole magnetyczne,
- ultradźwięki,
- fonoforeza z żelem przeciwzapalnym,
- krioterapia,
- fala uderzeniowa,
- kąpiel wirowa,
- BMS – biomechaniczna stymulacja mięśni,
- okłady chłodzące.
Często najlepsze efekty daje terapia manualna napiętych struktur – rozcięgna, m. trójgłowego łydki, grupy kulszowo-goleniowej, ponieważ poprawia ukrwienie i odżywienie podrażnionych okolic, co przyspiesza proces gojenia.
Do leczenia zachowawczego ostrogi piętowej zalicza się również leczenie farmakologiczne w postaci niesterydowych leków przeciwbólowych oraz maści przeciwzapalnych.
Dopiero kiedy to nie przynosi rezultatu, należy rozszerzyć diagnostykę obrazową.
Jako rozszerzenie terapii manualnej można stosować:
- igłoterapię,
- flossing,
- pinoterapię,
- kinesiotaping,
Do tego warto zalecić pacjentowi noszenie wygodnego obuwia (na niskim obcasie, z elastyczną i dobrze amortyzującą wstrząsy podeszwą).
Indywidualne wkładki ortopedyczne na pomoc w ostrodze
W większości przypadków pomocne okazuje się wykonanie indywidualnych wkładek korygujących.
Mają one za zadanie zmianę biomechaniki kończyny dolnej i odciążenie miejsca tkliwego (co sprzyja szybszemu powrotowi do sprawności).
Wkładki korygujące reedukują sposób poruszania się, niwelując przeciążenia. Dzięki temu maksymalizują efekt terapii, a nawrót zaburzenia mniej prawdopodobny.
Zdarza się, że konieczne jest leczenie operacyjne, jednak zarówno w przypadku decyzji o zabiegu, jak i podczas leczenia zachowawczego – w pierwszej kolejności wprowadza się fizjoterapię.
Chcesz więcej wiedzy o ostrodze piętowej i jej skutecznej terapii?
Jeśli tak, to koniecznie sprawdź moje nagranie edukacyjne, gdzie nie tylko mówię o skutecznej diagnozie i terapii ostrogi piętowej, ale…
rozbijam w nim również najczęstsze mity, które Tobie utrudnią pracę, a pacjentowi nie pomogą w bólu.
Cena? Tyle, co duża pizza, a jestem przekonana, że wartość, jaką wniesie ono do Twojej codziennej pracy – jest zdecydowanie wyższa.